Küresel ısınma ile mücadele kapsamında ülkeler elektrikli otomobil planlarını açıklarken, artan talep lityum fiyatlarını artırdı. Geçtiğimiz yıla göre yüzde 438 artan lityum fiyatları ile ilgili Tesla CEO’su Elon Musk, ‘çılgın seviyeler’ ifadesini kullanırken, fiyatların düşmemesi durumunda lityum madenciliğine gireceğini söyledi. Elektrikli araçlara olan talebin artmasıyla son on yılda dört kat artan lityum talebinde temel sorunun madencilik işlemleri olduğu belirtilirken, önümüzdeki yıllarda bu kıtlığın daha da artacağı vurgulandı.
Dünyadaki birçok ülkenin iklim krizi nedeniyle elektrikli araçlara geçme planını açıklamasıyla sektörde yeni bir sorun ortaya çıktı. Elektrikli otomobillerin üretim sürecinde pillerin yapımındaki temel ürün olan lityumda yaşanan ve her geçen gün artan kıtlığın üretime engel olduğu açıklandı. Elektrikli araç devi Tesla’nın CEO’su Elon Musk’ın lityum fiyatları ile ilgili "çılgın seviyeler" yorumunu yapmasının ardından daha da gündeme gelen kıtlık, fiyatlara da yansıdı.
Lityum fiyatları geçtiğimiz yıla göre yüzde 438 artarken, artışın nedeninin kullanılan metal miktarının son on yılda neredeyse dört katına çıkması olduğu belirtiliyor. Elektrikli araçlara geçiş planlarının aksine lityum çıkarma süreçleri için gerekli yatırımların olmadığı ve halihazırda çıkarılan lityum miktarının artan talebi henüz yakalayamadığının altı çiziliyor.
Tesla, Volkswagen ve Mercedes gibi şirketlerin 2022'nin ilk üç ayında rekor sevkiyatlar yapmasıyla birlikte elektrikli otomobil satışları tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkarken, bununla birlikte talepteki artış nedeniyle uzmanlar yeterli lityumun bulunup bulunmadığından emin olmadıklarını söylüyor.
Tesla CEO’su Musk, fiyat düşmedikçe Tesla'nın madenciliğe girebileceğini ve doğrudan lityum rafine edebileceğini söyledi. Musk, "Lityum Dünya'da hemen hemen her yerde bulunduğundan, elementin kendisinde bir eksiklik yok, ancak çıkarma hızı yavaş" derken, analistlere lityum üretiminin EV talebini karşılamanın önünde bir engel olduğunu söyledi ve girişimcileri madencilik işine girmeye çağırdı.
Tesla CEO’su, "Şu anda, lityum madenciliği ve rafine edilmesinin sınırlayıcı bir faktör gibi göründüğünü ve satışlardaki maliyet artışından kesinlikle sorumlu olduğunu düşünüyoruz" derken, "Bence şu anda en büyük maliyet artışı kalemi bu. Lütfen daha fazla insan lityum işine girebilir mi? Para basmak istemez misiniz? Lityum işi tam size göre" ifadelerini kullandı. 2020 yılında lityumun tonu 7 bin dolar seviyelerinde alıcı bulurken, elektrikli araçlara artan talep ve madenin çıkarılması için yatırımların yetersiz kalması sonucu ise 2022 yılında 78 bin dolar seviyelerine çıktı.
Austin Otomobil Fuarı'nda lityum kıtlığı üzerine yapılan açıklamaların ardından lityum ve madencilik uzmanı Joe Lowry de yaptığı açıklamada, önümüzdeki iki yıl içinde arz ve talep arasında bir uçurumun büyümeye devam edeceğini söyledi. Uzmanlar ise lityumdaki arz açığının, bu yıl daha fazla elektrik şirketinin fiyatlarını yükseltmesine neden olabileceğini ve şu ana kadar satışlarda rekor kıran yılı aratabileceğini belirtti.
Lityum tedarik zinciri riskleri, Elektrikli araç satışlarının genişletilmesine yönelik planları da olumsuz yönde etkiliyor. Yenilenebilir teknolojideki diğer kullanımları arasında lityum, elektrikli araç akülerinde önemli bir unsur olarak öne çıkıyor. Lityum çıkarmanın karmaşık bir süreç olduğunu belirten uzmanlar, ya cevherin çıkarılmasını ve ardından metalin ayrılmasını ya da yeraltı su birikintilerinin yüzeye pompalanmasını ve ardından metalin havuzlardan çıkarılmasının gerektiğini aktarıyor.
