Eğitim Felsefesinin Temel Amacı Olan Okuma-Yazma Amacı Nedir?
Tarih öncesi zamanlarda, günlük doğal ortamda gerçekleşen öğrenme, beş bin yıl kadar önce bilgi birikimindeki artış nedeniyle, doğal şartlarda gerçekleşemez olmuştur. Bu dönemde en çarpıcı nokta, kayıt tutma, yasaları yayınlama, savaşlara, soy kütüklerine ve törenlere ilişkin kritik bilgi saklanması ve yaygınlaştırılmasında yazılı iletişim araçlarının kullanılmaya başlanmasıdır. Başlarda yazılı sembollerden anlam çıkarabilme eğitimi daha çok erkeklere, yöneticilere hizmet edeceklere ve seçkinler grubuna verilmekteydi. Günün koşullarına uygun demokratikleşme sürecinin başlamasıyla, yazılı sembollerden anlam çıkarma eğitimi herkese verilmeye başlanmıştır. Son iki yüzyılda ise yazma ve dolayısıyla okuma eğitimi, eğitinin temel amaçlarından biri hâline dönüşmüştür. Okuryazarlığa birçok toplum büyük oranda anlam yüklemiş, sadece bilgiye erişme yolu olarak değil, demokratikleşme, eleştirel düşünme, bireyselleşme ve aydınlanmanın aracı olarak görülmüştür. Çok bilinen kitabında Ong da benzer görüşleri ileri sürmüş ve okuma yazmanın aynı zamanda zihniyet değişikliğine neden olduğunu belirtmiştir.
Yazılı sembolleri anlamlandırma ve anlamı yazı ile kodlama işinin bilgiye ulaşma ve bilgiyi kayıt altına alma işlevinin yanında düşünme süreçlerini değiştirdiği ve dolayısıyla kültürel yapıya etki ettiği ifade edilmektedir. Sözlü kültürlerde bilginin unutulmaması için, sürekli tekrar edilmesi uygulaması ön plana çıkmıştır. Bu düşünme şekli ise kişiyi, kalıplaşmış düşünme biçimine götürür. Yazılı kültürlerde ise, bilgi, artık yazılı metinlerde korunduğu için zihne çok daha özgün ve soyut düşünme yolları açılmıştır. Yazının içselleştirildiği kültürlerde birey, yalnız başına kalmakta ve düşünebilmektedir. Sözlü kültürün birleştirici, yazılı kültürün ise analitik düşünme becerisi kazandırdığı belirtilmektedir. Okuryazar olmanın getirdiği zihinsel yeniliğin okuryazar olarak kabul edilen bütün çocuklar tarafından keşfedilemediği bilinse de, okuma yazma eğitiminden hem pratik alanda hem de zihniyet dünyasında büyük faydalar beklenmektedir.
