Eğitim Felsefesinde Eğitimin Resmi Amaçları Nedir? Ne Değildir?
Günümüzde eğitim ve öğretim kurumları önceden resmî olarak hazırlanmış yazılı eğitim programlarını uygularlar. Bu programlar, eğitimin genel ve özel amaçlarını içerir. Faaliyetler bu programlara göre yürütülür ve sonunda başarılı olan öğrenciler mezun edilirler. Ancak öğrenci sadece bu resmî, planlı ve yazılı programdan değil, aynı zamanda planlanmamış ve yazılı olmayan başka bir programdan da etkilenmektedirler. İnformel olarak ortaya çıkan, açık şekilde belirli ve yazılı olmayan programa, örtük program denmektedir. Resmî programlar ne kadar iyi hazırlanırsa hazırlansın, program öğrencilere kazandırılırken, okul ve öğretmenler ile toplumdaki görüş ve değerlere göre şekillendiği de bir gerçektir. Farklı disiplinlere ilişkin kavramlar, ilkeler ve genellemeler programlarda belirtilirken, duyuşsal boyutu olan saygı, görgü ve iletişim kuralları, toplumsal norm ve değerler, çoğunlukla programlarda ifade edilmeden örtük programla öğrencilere kazandırılmaya çalışılır.
Öğretmenlerin önemli olduklarına inandıkları bilgiyi mi öğrettikleri yoksa okul müdürünün, eğitimle ilgili diğer yetkililerin talimatları mı yerine getirdikleri, öğrencilerin gözünden kaçmamaktadır. Bu durum, eğitim amaçlarının, öğretmenin kişiliğinden ve hayat felsefesinden etkilendiğini gösterir. Kurumun amaçları, öğretmenin amaçları ve öğrencinin amaçlarının örtüşmesi etkililiği, verimliliği olumlu yönde etkiler. Aksi durum, eğitimi amaçlarından uzaklaştırır. Resmî öğretim programlarındaki amaçlar ile ölçme ve değerlendirme sisteminin amaçları uyuşmadığında, ölçme ve değerlendirme işlemini yapan kurum tarafından amaçlar yeniden belirlenebilmektedir. Bu durumda, programda belirtilen amaçlar yerine, ölçme sisteminin belirlediği örtük amaçlar öne çıkmaktadır.
